Paslanmaz boru çapları farklı ihtiyaçları karşılamak ve daha geniş kullanım alanları bulmak amacıyla oldukça geniş bir yelpazeye yayılmaktadır. Sahip olduğu avantajlar ve sağladığı kolaylıklar nedeni ile günümüzde giderek daha yaygın bir şekilde kullanılan paslanmaz borular, bu duruma paralel olarak boyut açısından da çeşitlendirilmektedir. Paslanmaz borularda çap genellikle dış çap esas alınarak belirlenmektedir. Ancak teknik hesaplamalarda iç çap, dış çap ve et kalınlığı gibi farklı unsurlar da işin içine girmektedir.
Paslanmaz boruların çaplarını bir sınıflandırmaya tabi tutmak gerekirse 10-20 mm arası paslanmaz borular, 20-40 mm arası paslanmaz borular, 40-60 mm arası paslanmaz borular, 60-120 mm arası paslanmaz borular ve 120-410 mm arası paslanmaz borular şeklinde sıralama yapmak olanaklıdır. Ancak bu paslanmaz boru çapları dışındaki ölçülerde üretimi yapılan paslanmaz borular da mevcuttur. Daha farklı kullanım amaçlarına hizmet etmesi amacı ile çok daha geniş çaplı paslanmaz çelik boruların özel olarak imalatı yapılabilmektedir.
İlginizi çekebilir: Paslanmaz Boru Çeşitleri Nelerdir? Nasıl Üretilir?
Paslanmaz Boru Seçiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Paslanmaz çelik boru seçimi, son derece önem arz eden bir konudur. Bu konuda yapılacak bir yanlış, tercih edilen boruların istenilen verimin elde edilememesine ve dolayısıyla âtıl kalmasına neden olabilmektedir. Paslanmaz çelik boru seçerken dikkat edilmesi gereken hususları şu şekilde sıralamak mümkündür:
- Doğru Ölçüyü Belirlemek: Paslanmaz boru çapları büyüdükçe, maliyetleri de aynı oranda artış göstermektedir. Eğer paslanmaz borunun kullanılacağı alandaki sıvı ya da gaz akış miktarı sürekli olarak sabit kalacaksa, bu akışa uygun ölçülerde bir borunun tercih edilmesi gereklidir. Daha düşük ölçülere sahip olan borular akışta zorluk yaratacağı gibi; daha büyük boruların tercih edilmesi de hem yer kalabalığına hem de maliyet yüksekliğine yol açmaktadır. Zaman içerisinde akışı sağlanan maddede artış meydana gelme ihtimalinin bulunduğu durumlarda ise çapları daha geniş boruların kullanılmasında bir sakınca yoktur.
- Sağlamlık ve Esneklik: Paslanmaz çelik borularda sağlamlık ile esneklik birbiri ile ters orantılı olarak hareket eden iki değişkendir. Bu yüzden de paslanmaz çelik boru seçimi yaparken ihtiyaç iyi belirlenmeli ve sağlamlığın mı yoksa esnekliğin mi daha öncelikli ihtiyaç olduğuna karar verilmelidir. Paslanmaz çeliklerde sağlamlık, karbon elementinin artırılması ile sağlanmaktadır. Ancak karbon miktarının artırılması, çeliğin esnekliğini kaybetmesine ve dolayısıyla da daha zor şekillendirilmesine yol açmaktadır.
- Korozyon Düzeyinin Tespiti: Paslanmaz çelik boruları paslanmaz kılan, içerisinde bulunan krom elementidir. Çok daha yüksek korozyon değerlerine karşı buna ek olarak nikel de tercih edilmektedir. Bu iki elementin bir araya gelmesi, çeliğin yüzeyinde görünmeyen bir koruyucu tabakanın ortaya çıkmasını sağlamaktadır. Ancak nikel kullanımı, paslanmaz çelik boruların maliyetlerini büyük ölçüde artırmaktadır. Bu yüzden de paslanmaz boru ile taşınacak maddelerin ya da dışsal faktörlerin durumu göz önüne alınmalı ve ihtiyaç nispetinde korozyon değerine sahip olan borular seçilmelidir. Gerekli olmadığı halde çok daha yüksek korozyon direnci bulunan malzemelerin tercih edilmesi, tesisat maliyetlerinin yükselmesi anlamına gelmektedir.
- Isıya Dayanıklılık: Korozyon direncinde olduğu gibi, ısıya dayanıklılık konusunda da paslanmaz çelik borular farklı değerlere sahiptir. Kimi borular 200 derece sıcaklıktan sonra işlevsiz kalırken, kimi borular ise 1000 dereceyi bulan sıcaklıklarda bile rahatlıkla kullanılabilmektedir. Burada da yapılması gereken, tesisatta kullanılacak malzemenin ve dış çevrenin sıcaklığını iyi belirlemek ve bu doğrultuda paslanmaz çelik boru seçimi yapmaktır.
İlginizi çekebilir: Boru Nedir? Nerelerde Kullanılır?
Paslanmaz Boru Kullanım Avantajları
Farklı paslanmaz boru çapları giderek daha yaygın bir kullanım alanına sahip olmaktadır. Bu durumun temelinde, paslanmaz boruların sağlamış olduğu avantajlar gelmektedir. Bunların başında uzun ömürlü olması ve kullanım ömrü ile maliyetinin kıyaslanması durumunda son derece verimli bir malzeme olması gelmektedir.
İlk satın alma maliyeti açısından diğer boru türlerine kıyasla daha pahalı olsa bile, kullanım ömrünün uzunluğu ile bu durumu amorti edebilmektedir. Bununla birlikte kullanımlarının kolay olması ve hem ilk kurulum aşamasında hem de sonradan bakım gerektiren durumlarda çok zahmet gerektirmemesi paslanmaz boruları ön plana çıkarmaktadır. Bununla birlikte paslanmaz çelik boruların kir tutma özelliği oldukça düşük ve buna karşın temizlenebilmesi de son derece kolaydır. Ayrıca paslanmaz çeliklerin gıda ile temasında da herhangi bir sakınca söz konuşu değildir, aksine sıvı gıdaların tesis içerisinde sevk edilmesindeki en sağlıklı yoldur.
Sistem Paslanmaz ekibi olarak bu yazımızda paslanmaz boru çapları hakkında elimizden geldiğince bilgi vermeye çalıştık. Umarız faydalı olmuştur. Paslanmaz çelik ürünleri hakkında daha fazla bilgi almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz. Daha fazlası için takipte kalın!
İlginizi çekebilir:Çelik Boru Nedir? Nerelerde Kullanılır?
